Jukumu la wakuu wa mikoa uchaguzi wa serikali za mitaa

Dodoma. Ahadi ya Mkuu wa Mkoa wa Geita, Martine Shigela kwamba uchaguzi ujao wa serikali za mitaa unaotarajiwa kufanyika Novemba 27, mwaka huu watazingatia maadili ya uchaguzi, sheria na taratibu ni ya muhimu.

Shigela ambaye ni Mwenyekiti wa Kamati ya Wakuu wa Mikoa nchini, aliyasema hayo wakati wa hafla ya kutangaza uchaguzi wa serikali za mitaa 2024 jijini Dodoma.

“Mheshimiwa Waziri (Mohamed Mchengerwa-Waziri wa Tamisemi) kwa niaba ya wakuu wa mikoa nataka tu niwahakikishie viongozi wa vyama vya siasa na wengine kuwa uchaguzi huu sisi wakuu wa mikoa tutazingatia maadili ya uchaguzi, sheria na taratibu,” amesema Shigela.

Shigela, amesisitiza umuhimu wa wakuu wa mikoa kusimamia utekelezaji wa kanuni za uchaguzi wa serikali za mitaa kwa amani na utulivu.

Kwa mujibu wa  Shigela,  jukumu la kusimamia chaguzi hizi kwa umakini ni muhimu ili kuhakikisha kuwa mchakato mzima wa uchaguzi unafanyika kwa haki, uwazi, na bila vurugu.

Wakati nchi ikilelekea kwenye uchaguzi huo wa Novemba 27, ni vizuri wakuu wa mikoa wakawa na  wajibu mkubwa wa kuhakikisha kuwa amani na utulivu vinatawala wakati wa uchaguzi.

Viongozi hao wanapaswa kuweka mikakati madhubuti ya kusimamia usalama katika maeneo yao kwa kuwa amani ni msingi wa demokrasia. Bila amani, mchakato wa uchaguzi hauwezi kufanyika kwa uwazi na haki.

Ni muhimu kwa viongozi hawa kushirikiana na vyombo vya ulinzi na usalama kama vile Jeshi la Polisi ili kudhibiti matukio yoyote ya vurugu yanayoweza kujitokeza kabla, wakati, na baada ya uchaguzi.

Pia, ni muhumi kwa viongozi hao kudhibiti vitendo vya rushwa na udanganyifu ambavyo vinaweza kuathiri mchakato wa uchaguzi.

Viongozi hawa wana jukumu la kuhakikisha kwamba sheria za uchaguzi zinaheshimiwa, na kwamba hakuna mgombea au mpiga kura anayevunja sheria kwa njia yoyote.

Pia, ni muhimu wakuu wa mikoa kushiriki katika kutoa elimu ya uraia kwa wananchi ili waweze kuelewa umuhimu wa kushiriki katika uchaguzi wa serikali za mitaa.

Ili kuwa na uchaguzi wa haki na wa kidemokrasia, wananchi lazima wahamasishwe kushiriki kikamilifu katika mchakato wa uchaguzi.

Ushiriki wa wananchi ni muhimu katika kuhakikisha kuwa viongozi wanaochaguliwa wanawakilisha kwa uaminifu masilahi ya wananchi, ikiwamo kusimamia kampeni za uchaguzi kwa haki na usawa.

Alieleza kuwa ni jukumu lao kuhakikisha kuwa vyama vyote vya siasa vinapata fursa sawa ya kufanya kampeni zao bila upendeleo.

Amani na usalama

Wakuu wa mikoa wana wajibu wa kuhakikisha kuwa hali ya amani na utulivu inatawala kabla, wakati, na baada ya uchaguzi.

Hii ni muhimu kwani chaguzi za serikali za mitaa mara nyingi hushuhudia ushindani mkubwa kutokana na umakini wa jamii katika ngazi ya chini.

Uchaguzi wa amani unahitaji maandalizi mazuri ya usalama ambayo yanajumuisha uwepo wa kutosha wa vyombo vya ulinzi na usalama kama vile polisi ili kudhibiti vurugu zozote zinazoweza kutokea.

Upigaji kura

Wakuu wa mikoa wanapaswa kuhakikisha kuwa mchakato wa upigaji kura unafanyika kwa uwazi na ufanisi.

Hii inajumuisha kuhakikisha kuwa vituo vya kupigia kura vinapatikana kwa urahisi kwa wapiga kura wote, na vina vifaa vya kutosha ili kuepuka ucheleweshaji na usumbufu.

Pia, wanapaswa kuhakikisha kuwa maofisa wa uchaguzi wamepata mafunzo ya kutosha na wanajua taratibu zote zinazotakiwa kufuatwa.

Ushiriki wa wananchi

Ushiriki wa wananchi ni muhimu sana katika mchakato wa uchaguzi.

Wakuu wa mikoa wanapaswa kuhamasisha wananchi kushiriki kikamilifu katika uchaguzi wa serikali za mitaa kwa kutoa elimu ya uraia.

Elimu hii itasaidia kuwaelewesha wananchi juu ya umuhimu wa kushiriki kwenye uchaguzi na kuwachagua viongozi wanaowafaa katika kuleta maendeleo katika maeneo yao.

Kampeni za haki

Katika kipindi cha kampeni, wakuu wa mikoa wanapaswa kuhakikisha kuwa vyama vyote vya siasa vinapata nafasi sawa ya kufanya kampeni zao.

Wanapaswa kusimamia na kudhibiti matumizi ya lugha ya matusi, vitisho, na vitendo vya vurugu wakati wa kampeni.

Kwa kufanya hivyo, watahakikisha kuwa mazingira ya uchaguzi ni ya haki na ya usawa kwa wagombea wote.

Rushwa, udanganyifu

Rushwa na udanganyifu ni changamoto kubwa katika chaguzi nyingi hivyo, wakuu wa mikoa wana jukumu la kudhibiti vitendo vya rushwa na udanganyifu katika maeneo yao.

Wanapaswa kushirikiana na vyombo vya dola na taasisi zinazohusika na mapambano dhidi ya rushwa kama vile Taasisi ya Kuzuia na Kupambana na Rushwa (Takukuru) ili kuhakikisha kuwa hakuna mgombea anayetumia mbinu zisizo halali kushinda uchaguzi.

Mwongozo kwa maofisa

Wakuu wa mikoa wanapaswa kutoa uongozi na mwongozo kwa maofisa wa uchaguzi katika mikoa yao.

Hii inajumuisha kuhakikisha kuwa maofisa wa uchaguzi wanafanya kazi kwa weledi na wanazingatia sheria na taratibu zote za uchaguzi.

Pia, wanapaswa kuwa tayari kutoa msaada wowote unaohitajika kwa maofisa hawa ili kuhakikisha kuwa uchaguzi unafanyika kwa ufanisi na kwa mujibu wa sheria.

Uwajibikaji

Uwajibikaji ni nguzo muhimu katika kuhakikisha kuwa uchaguzi unafanyika kwa haki.

Wakuu wa mikoa wanapaswa kuhakikisha kuwa wadau wote wa uchaguzi, ikiwemo wagombea, vyama vya siasa, na wapiga kura, wanawajibika kwa matendo yao.

Hii itasaidia katika kudumisha uadilifu na uaminifu katika mchakato mzima wa uchaguzi.

Pia, wakuu wa mikoa wanapaswa kuhakikisha kuwa rasilimali zote muhimu, kama vile vifaa vya uchaguzi, fedha, na rasilimali watu, zinapatikana kwa wakati na zinatumika ipasavyo.

Wanapaswa kushirikiana na Serikali kuu na wadau wengine wa maendeleo ili kuhakikisha kuwa kuna msaada wa kutosha katika kufanikisha uchaguzi huu.

Changamoto za kijiografia

Baadhi ya maeneo yanakabiliwa na changamoto za kijiografia na miundombinu, kama vile barabara mbovu na ukosefu wa usafiri wa uhakika.

Wakuu wa mikoa wanapaswa kuweka mikakati ya kuhakikisha kuwa changamoto hizi haziathiri mchakato wa uchaguzi.

Hii inaweza kujumuisha kuandaa njia mbadala za kusafirisha vifaa vya uchaguzi na wapiga kura katika maeneo yenye changamoto.

Matokeo kutangazwa kwa uwazi na kwa wakati

Baada ya upigaji kura kukamilika, ni muhimu kwa matokeo ya uchaguzi kutangazwa kwa uwazi na kwa wakati.

Wakuu wa mikoa wanapaswa kuhakikisha kuwa mchakato wa kuhesabu kura unafanywa kwa uwazi na kwa uaminifu, na matokeo yanatangazwa bila kuchelewa.